فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 9، شماره 3، پاییز 95 ، شماره پی در پی 33

مقاله سیزدهم : معرّفی احمد بن موسی رشتی استادی وبررسی سبک« شرح گلشن راز» وی

صفحه (0 - 0)
احمد امیری خراسانی ، محمّد رضا صرفی ، فیروز مردانی(نویسندۀ مسئول)
تاریخ دریافت مقاله :
تاریخ پذیرش قطعی مقاله :

چکیده
احمد بن موسی رشتی استادی از شخصیتهای عرفانی و ادبی سدۀ نهم هجری و ازمشایخ وابسته به حوزۀ تصوّف آذربایجان به شمارمیرود.آثار برجای مانده از وی عبارتنداز: شرح گلشن راز، شرح جام جهان نمای مغربی و شرح ترجیع بند اوحدالدّین کرمانی.شرح او بر گلشن راز شبستری یکی از قدیمترین شروحِ آن منظومۀحکمی و عرفانی است. متأسّفانه هیچ یک از منابع در دسترس دربارۀ زندگی، آثار واندیشههای او سخنی به میان نیاوردهاند. ازاین روی شخصیت و آثار وی ناشناخته ماندهاست.این نوشتار بر آن است که ضمن معرّفی اجمالی احمد بن موسی وآثارش، به بررسی ویژگیهای سبکی و محتواییِ مهمترین اثرِ او، شرح گلشن راز، در سه سطح زبانی، ادبی و فکری بپردازد و جایگاه آن را در میان متون نثر صوفیانۀ فارسی مورد ارزیابی قراردهد. پس از بررسیهای انجام شده، میتوان گفت نتایج حاصل ازاین پژوهش حاکی از یکنواختی شیوۀ نگارش، سادگی عباراتِ نثر و تنوّع در بیانِ معانیِ ابیاتِ شبستری است که با بهره گیری ازآیات، احادیث، اصطلاحات عرفانی، کلامی، فلسفی، نجومی، حکایات و اقوال صوفیان و با استفاده از مفردات و ترکیبات عربی، تداوم سنّت شرح نویسی برآثارعرفانی به سبک قدما دراین اثر تحقّق یافتهاست.

کلمات کلیدی
شرح گلشن راز , احمد بن موسی رشتی استادی , نسخۀ خطّی , ویژگیهای سبکی.